94. rocznica odzyskania niepodległości

2012-11-110

Dzień 11 listopada został ustanowiony świętem państwowym po raz pierwszy dopiero w 1937 roku. W latach 1939-44 podczas okupacji hitlerowskiej oraz w okresie od 1945 do 1989 roku, w czasie rządów komunistycznych obchodzenie święta 11 listopada było zakazane. Dopiero w roku 1989, ustawą Sejmu, przywrócono obchody tego święta, od tego roku Święto Niepodległości jest najważniejszym świętem państwowym.

Data 11 listopada 1918 roku  jest właściwie dość nieprecyzyjna, bo na sam akt odzyskania przez Polskę niepodległości po 123 latach niewoli złożyło się wiele wydarzeń. Cały ten proces zapoczątkował wybuch I wojny światowej i udział w niej trzech mocarstw, Rosji, Prus i Austrii, które w końcu XVIII wieku w trakcie trzech zaborów podzieliły Polskę między  siebie. W I wojnie światowej Niemcy i Austro-Węgry znalazły się w przeciwnym obozie niż Rosja. W 1915 roku zdobyte zostało niemal cale terytorium byłego Królestwa Polskiego, a zaborcy zaczęli prześcigać się w próbach przeciągnięcia – każdy na swoją stronę – Polaków. Jednak składane im propozycje nie były zadowalające.

12 września 1917 roku niemieckie i austro-wegierskie władze okupacyjne Królestwa Polskiego powołały Radę Regencyjną Królestwa Polskiego, a ona z kolei powołała pierwszy polski rząd na czele którego stanął Jan Kucharzewski.

7 października 1918 roku Rada Regencyjna ogłosiła niepodległość Polski, a pięć dni później przejęła od okupantów władzę zwierzchnią nad wojskiem. 21 października niemiecki generał-gubernator Warszawy Hans von Beseler złożył urząd Naczelnego Wodza Wojsk Polskich. Potem Rada Regencyjna powołała jeszcze kilka rządów, z których jeden próbował przeprowadzić skierowany przeciwko niej zamach stanu.

Sytuację polityczną w Warszawie zmieniło w sposób zasadniczy przybycie 10 listopada 1918 r. specjalnym pociągiem z Berlina uwolnionego z twierdzy magdeburskiej Józefa Piłsudskiego. Na Dworcu Głównym powitał go m.in. reprezentujący Radę Regencyjną  książę Zdzisław Lubomirski.

Tuż po przybyciu do Warszawy Józef Piłsudski odbył rozmowy z członkami Rady Regencyjnej. W ich wyniku zrezygnował z planowanego wyjazdu do Lublina, gdzie od trzech dni na wyzwolonych terenach działał Tymczasowy Rząd Republiki Polskiej z Ignacym Daszyńskim na czele.  Rząd ten zresztą na wiadomość o powrocie Piłsudskiego z Magdeburga oddał mu się do dyspozycji.
Wobec tego 11 listopada Rada przekazała zwierzchnią władzę wojskową oraz naczelne dowództwo nad wojskiem Józefowi Piłsudskiemu.

1918 listopad 11, Warszawa – Dekret Rady Regencyjnej do narodu polskiego o przekazaniu władzy wojskowej Józefowi Piłsudskiemu

Wobec grożącego niebezpieczeństwa zewnętrznego i wewnętrznego, dla ujednostajnienia wszelkich zarządzeń wojskowych i utrzymania porządku w kraju, Rada Regencyjna przekazuje władzę wojskową i naczelne dowództwo wojsk polskich, jej podległych, Brygadierowi Józefowi Piłsudskiemu. Po utworzeniu Rządu Narodowego, w którego ręce Rada Regencyjna, zgodnie ze swymi poprzednimi oświadczeniami, zwierzchnią władzę państwową złoży, Brygadier Józef Piłsudski władzę wojskową, będącą częścią zwierzchniej władzy państwowej, temuż Rządowi Narodowemu zobowiązuje się złożyć, co stwierdza podpisaniem tej odezwy.

Dan w Warszawie, dnia 11 listopada 1918 roku.
Aleksander Kakowski
Józef Ostrowski
Zdzisław Lubomirski
Józef Piłsudski 

Trzy dni później Rada rozwiązała się przekazując całą władzę Naczelnemu Wodzowi Wojsk Polskich Józefowi Piłsudskiemu.

źródło: jp/platforma.org

Zostaw odpowiedź

Twój adres e-mail nie będzie opublikowany. Wymagane pola są zaznaczone *

https://www.pomaska.pl/wp-content/uploads/2023/10/apomaska_logowhite.png
Kontakt
58 767 72 40
574 152 793
Biuro Poselskie Agnieszki Pomaskiej, al. Grunwaldzka 82 (CH Manhattan, IV piętro), 80-244 Gdańsk